Bardzo często pomija się polskie znaki przy szyfrowaniu tzn. zamiast „ó” „o”, zamiast „ą” „a”, zamiast „ż” „z” itd.
ALFABET MORSE-A
Litery:
- A A-zot (* -)
- B Bo-ta-ni-ka (- * * *)
- C Co-raz-moc-niej (- * – *)
- D Do-li-na (-**)
- E Ełk (*)
- F Fi-lan-tro-pia (* * – *)
- G Go-spo-da (- – *)
- H Ha-la-bar-da (* * * *)
- I I-gła (* *)
- J Jed-no-kon-no (* – – -)
- K Ko-la-no (- * -)
- L Le-o-ni-das (* – * *)
- M Mo-tor (- -)
- N No-ga (- *)
- O O-po-czno (- – -)
- P Pe-lo-po-nez (* – – *)
- R Ra-tow-nik (* – *)
- S Sa-ha-ra (* * *)
- T Tom (-)
- U Ur-sy-nów (* * -)
- V (* * * -)
- X (- * * -)
- Y Yo-gur-to-wo(- * – -)
- W Wi-no-rośl (* – -)
- Z Zło-to-ry-ja (- – * *)
Cyfry:
- 0 – – – – –
- 1 * – – – –
- 2 * * – – –
- 3 * * * – –
- 4 * * * * –
- 5 * * * * *
- 6 – * * * *
- 7 – – * * *
- 8 – – – * *
- 9 – – – – *
Koniec każdej litery zaznaczamy pionową kreską „/”
Koniec każdego słowa oznaczamy kolejną pionową kreską, czyli w sumie dwoma „//”
Koniec zdania oznaczamy jeszcze jedną pionową kreską, tj. w sumie trzema „///”
Alfabetu Morse’a łatwo się nauczyć dzięki słowom pomocniczym – musimy je jedynie zapamiętać i znać jedna zasadę: Wyraz dzielimy na sylaby, każda sylaba jest kropką lub kreską, kreską są te sylaby w których występuje litera „o” lub „ó„, kropką te w których te litery nie występują.
PRZYKŁAD:
JESTEM HARCERZEM *—/*/***/-/*/–//****/*-/*-*/-***/*/*-*/–**/*/–///
Do odszyfrowywania z pomocą przychodzi drzewko:
Drzewko umożliwia znalezienie w najkrótszy sposób właściwej litery lub cyfry. Jak z drzewka korzystać?
Zaczynamy zawsze od góry drzewka i przesuwamy się w lewo w stronę kropek lub prawo w stronę kresek. Mając zaszyfrowany tekst *—/*/***/-/*/–//****/*-/*-*/-***/*/*-*/–**/*/–///
- widzimy, że pierwsza litera zaczyna się od „*” – przesuwamy się zatem na naszym drzewku w lewo i zatrzymujemy się na polu z literą „E”
- drugim znakiem naszej litery jest „-„, więc przesuwamy się w prawo na pole oznaczone literą A
- kolejnym znakiem naszej litery znów jest „-„, więc przesuwamy się w prawo na pole oznaczone literą W
- czwartym znakiem naszej litery jest ponownie „-” – znów przesuwamy się w prawo na pole oznaczone literą „J”, ponieważ jest to ostatni znak pierwszej litery (kreska pionowa informuje nas o końcu litery) – zapisujemy literę J nad zaszyfrowaną pierwszą literą
- przechodzimy do kolejnej litery powtarzając wcześniejsze instrukcje.
metody przekazywania wiadomości:
- światłem
kropka – krótki impuls światła np. 1 sekunda
kreska – długi impuls światła np. 3 sekundykoniec litery – krótka przerwa np 1 sekunda
koniec wyrazu – długa przerwa np. 3 sekundy
koniec zdania – bardzo długa przerwa np. 5 sekund - dźwiękiem
kropka – krótki sygnał dźwiękiem np. 1 sekunda
kreska – długi sygnał dźwiękiem np. 3 sekundykoniec litery – krótka przerwa np 1 sekunda
koniec wyrazu – długa przerwa np. 3 sekundy
koniec zdania – bardzo długa przerwa np. 5 sekund - rękoma/beretami/chorągiewkami:
pozycja spoczynkowa – ręce opuszczone wzdłuż tułowia
wywołanie – machanie rękoma nad głową, aż nasz odbiorca odpowie nam tym samym
kropka – lewa ręka opuszczona, prawa wyciągnięta na bok
kreska – lewa i prawa ręka wyciągnięte na bok
koniec litery – machnięcie prawą ręką do lewego barku
koniec wyrazu – machnięcie obiema rękami do przeciwnych barków
koniec zdania – trzykrotne machnięcie obiema rękami do przeciwnych barków
SYLABOWE:
- GA-DE-RY-PO-LU-KI
- NO-WE-BU-TY-LI-SA
- KA-CE-MI-NU-TO-WY
- SU-LI-MO-WY-ZN-AK
- MO-TY-LE-CU-DA-KI
- MA-LI-NO-WE-GÓ-RY
- PA-DY-GI-MO-ZE-TU
- TO-SI-DE-MA-RU
- KA-LI-NO-WE-BU-TY
- GU-BI-KA-LE-SO-NY
- BI-TW-AO-CH-MU-RY
- KU-LA-RY-MI-NE-TO
- KA-TO-WI-CE
- PA-ZE-KI-MO-TU
- NA-SZ-HU-FI-EC
- PU-CH-AT-EK
- ST-OŁ-ÓW-KA
- ZU-CH-OW-EG-RY
- GO-DZ-IE-MB-ÓW-KA
- DU-ŻE-ST-OP-YM-IŚ-KA
- NO-WY-ZA-ST-ĘP
- DŁ-UG-OP-IS-EK
- JE-ST-PO-ZN-AŃ
Możemy wybrać dowolny z nich. Ten typ szyfru omówimy w oparciu o „GA-DE-RY-PO-LU-KI”. Jest to jeden z najprostrzych szyfrów. W wyrazie który chcemy zaszyfrować zamieniamy tylko te litery, które występują w kluczu na drugą literę z danej pary liter, litery które nie występują w kluczu pozostawiamy bez zmian.
Przykładowo, „G” zamieniamy na „A”, „D” na „E”, „O” na „P” itp.
Np.
HARCERZ -> HGYCDYZ
H -> H Sprawdzamy, czy litera „H” występuje w kluczu, ponieważ nie występuje przepisujemy ją bez zmian
A -> G Sprawdzamy, czy litera „A” występuje w kluczu, występuje ona w parze wraz z literą G, więc zamieniamy ją na „G”
R -> Y Sprawdzamy, czy litera „R” występuje w kluczu, występuje ona w parze wraz z literą G, więc zamieniamy ją na „Y”
C -> C Sprawdzamy, czy litera „Z” występuje w kluczu, ponieważ nie występuje przepisujemy ją bez zmian
E -> D Sprawdzamy, czy litera „E” występuje w kluczu, występuje ona w parze wraz z literą G, więc zamieniamy ją na „D”
R -> Y Sprawdzamy, czy litera „R” występuje w kluczu, występuje ona w parze wraz z literą G, więc zamieniamy ją na „Y”
Z -> Z Sprawdzamy, czy litera „Z” występuje w kluczu, ponieważ nie występuje przepisujemy ją bez zmian
Szyfrować każdy może = szrfypwgć igżer mpżd
Odszyfrowujemy dokładnie w ten sam sposób, trudność polega na tym, że trzeba poznać jaki szyfr został użyty np.
HKRECRZ – Najpierw użyjemy klucza GA-DE-RY-PO-LU-KI
HIYDCYZ – Widzimy, że jakieś brednie, spróbujmy innego. Teraz NO-WE-BU-TY-LI-SA
HKRW – Znów jakieś brednie, nawet nie musimy kończyć, spróbujmy innego klucza. Teraz KA-CE-MI-NU-TO-WY
HARCERZ – Super! Słowo było zaszyfrowane za pomocą klucza „KA-CE-MI-NU-TO-WY”
SZYFR CYFROWY
Ten szyfr został opisany przez Aleksandra Kamińskiego w konspiracyjnym wydaniu „Wielkiej gry”.
Należy przypisać każdej literze alfabetu unikalną liczbę, np. w następujący sposób:
A B C D E F G H
18 19 20 21 22 23 24 1
I J K L Ł M N O
2 3 4 5 6 7 8 9
P R S T U W Y Z
10 11 12 13 14 15 16 17
Zamiast liter w szyfrowanym wyrazie piszemy odpowiadające im liczby, np. wyraz harcerz:
H A R C E R Z
1 18 11 20 22 11 17
Następnie do uzyskanych liczb dodaje się kolejne cyfry dowolnej liczby, będącej kluczem, np. 1939:
H A R C E R Z
1 18 11 20 22 11 17
+ 1 9 3 9 1 9 3
= 2 27 14 29 23 20 20
Wyraz HARCERZ po zaszyfrowaniu: „2, 27, 14, 29, 23, 20, 20”
Zaletą szyfru jest fakt, że z różnych liter można uzyskać takie same liczby (R i Z to w przykładzie 20) i vice versa (R to w przykładzie raz 14 a raz 20).
NP.
HARCERZ
2, 27, 14, 29, 23, 20, 20
WATRA
16, 27, 16, 20, 19
ZUCHOWY
Aby zaszyfrować literę, zapisujemy fragment ramki, obok którego litera się znajduje. Ponieważ w jednej ramce najczęściej znajdują się po dwie litery, kropka pokazuje, czy mamy na myśli literę z lewej, czy z prawej strony (kropkę zaznaczamy po lewej lub prawej stronie ramki).
ZUCHOWY II
Aby zaszyfrować literę, zapisujemy fragment ramki, obok którego litera się znajduje. Brak kropki pokazuje, że mamy na myśli literę z tabelki pierwszej (po lewej stronie), obecność kropki oznacza korzystanie z prawej tabeli (drugiej).
SZYFR ZAMIANA
A B C D E F G H I J K L
Ł M N O P R S T U W Y Z
Zamiast litery znajdującej się w górnym wierszu zapisujemy odpowiednią literę z dolnego wiersza i odwrotnie.
HARCERZ -> TŁFNPFL
SZYFR OD TYŁU
Bardzo ciekawy szyfr – każde słowo zapisujemy od tyłu pomijając wielkość liter np.
Bardzo ciekawy szyfr -> OZDRAB YWAKEIC RFYZS
SZYFR TABLICZKA MNOŻENIA
Przygotowujemy następujący klucz:
1 2 3 4 5
1 A B C D E
2 F G H I J
3 K L Ł M N
4 O Ó P R S
5 T U W Y Z
Odnajdujemy szyfrowaną literę w tabelce, po czy zamiast niej wpisujemy wyrażenie: nr_wiersza x nr_kolumny.
Przykłady:
HARCERZ:
2×3, 1×1, 4×4, 1×3, 1×5, 4×4, 5×5
WATRA:
5×3, 1×1, 5×1, 4×4, 1×1
KOMÓRKOWY
Przypominamy sobie czasy, gdy ludzie używali cegłofonów, a nie smartfonów bez funkcji słownika T9. Piszemy zatem smsa korzystając tylko z klawiatury numerycznej
HARCERZ -> 44 2 77 222 33 77 999
UŁAMKOWY
Litery zamieniamy na ułamki, jako licznik podajemy pozycje litery w danym ułamku, a jako mianownik, numer ułamka w którym ta litera się znajduje.
Tego szyfru istnieje kilka wersji (różnią się one liczbą ułamków). My w Contraście zawsze używamy tego (5 ułamkowego):
6 ułamkowy:
